Auteur: Admin

Geplaatst op door — Geef een reactie

Antithese als stijlfiguur

Tekst kan interessant worden door stijlfiguren te gebruiken. Bijvoorbeeld de antithese. Dit is het gebruik van tegenstellingen in zinsdelen of ideeën.

Antithese stijlfiguur

De antithese

Een blog uit de serie Stijlfiguren.

Een antithese ontstaat als je twee tegenovergestelde dingen samenzet om een contrast te laten zien. Het ontstaat wanneer je iets vergelijkt met iets heel anders, zodat opvalt hoe verschillend ze zijn. Stel dat je zegt ‘Ik hou van de zon, maar haat de regen,’ dan gebruik je een antithese.

Leuke voorbeelden van de antithese

De antithese kan gebruikt worden om iets lekker theatraal te zeggen (of door je personage te laten zeggen). Het kan ook worden ingezet als je een schril contrast wilt beschrijven. Hier zijn een paar voorbeelden.

Het is vanzelfsprekend om te leven, maar moeilijk om echt te zijn.
Liefde is een droom, liefde is een nachtmerrie.
Je moet verliezen om te winnen.
De stilte was oorverdovend.
De weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen.
Groot in omvang, klein van geest.
Spreken is zilver, zwijgen is goud.
Leven zonder vrijheid is gevangenschap.
Hij was tegelijkertijd oud van lichaam en jong van geest.
Het leven is een reis van de wieg naar het graf.
Schoonheid zonder genade is de haak zonder aas.
Het was de beste van tijden, het was de slechtste van tijden.
Haast je langzaam.
Wijsheid begint in verwondering, maar eindigt in kennis.
De vrijheid van de een eindigt waar de vrijheid van de ander begint.
Liefde brengt ons dichter bij elkaar dan haat.
Soms moet je verliezen om te waarderen wat je hebt.
Een vreemde bekende.
Je hebt alles, maar je hebt niets.
Hij was luid in zijn stilte.
Het leven is een comedy voor wie denken en een tragedie voor wie voelen.

Soms is het onzin, andere keren zit er een diepe wijsheid in. Het hangt ervan af wat je wilt bereiken met je geschreven of gesproken tekst.

Zo creëer je extra aandacht, door een tegenstelling (antithese).
Veel plezier.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Serie stijlfiguren

Met een stijlfiguur gebruik je woorden op een bijzondere manier. Hierdoor wordt de boodschap interessanter, valt meer op en krijgt meer kleur.

Stijlfiguren
Stijlfiguren

Een serie over stijlfiguren

In deze blog wil ik vertellen wat een stijlfiguur is en een aantal voorbeelden geven. Een paar volgende blogs zullen een aantal leuke stijlfiguren verder uitwerken. Het wordt dus een kleine serie. We kijken in elke blog naar het nut en het gebruik van zo’n stijlfiguur, met leuke voorbeelden.

Het inzetten van een stijlfiguur

Een stijlfiguur is een speciale manier waarop je woorden gebruikt om je boodschap interessanter, opvallender of kleurrijker te maken. Het is een bijzondere draai aan de manier waarop je spreekt of schrijft, zodat het meer opvalt en indruk maakt op mensen die het lezen of horen. Het is een beetje zoals het gebruiken van speciale kruiden in het eten om het lekkerder te maken!

Een verhaal – of een onderdeel daarvan – wil je spannender maken, even tot rust laten komen, extra aandacht geven of bijvoorbeeld verduidelijken. Dat kan door (onder andere) stijlfiguren in te zetten.

Enkele voorbeelden

Hier heb ik even zesentwintig stijlvormen op alfabetische volgorde neergezet.

Alliteratie, allegorie, anafora, antithese, assonantie, chiasme, climax, consonantie, ellips, eufemisme, hyperbool, ironie, litotes, metafoor, metonymie, onomatopee, oxymoron, paradox, parallelisme, personificatie, pleonasme, retorische vraag, synecdoche, tautologie, vergelijking, woordspeling.

We gaan ze niet allemaal behandelen, maar natuurlijk alleen stijlvormen die goed bruikbaar zijn en die ik leuk vind. Ik houd bijvoorbeeld erg van de oxymoron.

Nou, eentje dan – de oxymoron

Omdat dit tot nu toe maar een saaie blog is, geef ik vast een voorproefje: Het nut en het gebruik van de oxymoron.

Een oxymoron is een retorisch middel (stijlfiguur) waarbij twee tegenstrijdige begrippen of woorden naast elkaar worden geplaatst om een opvallend contrast te creëren. Twee woorden worden gecombineerd die elkaar in hun letterlijke betekenis tegenspreken, maar in figuurlijke zin wel kloppen.

Het kan niet en toch klopt het. Dat vind ik nou leuk. Het woord zelf is ook al een oxymoron. Het woord oxymoron is namelijk afgeleid van het Grieks. Het bestaat uit twee delen: ‘oxy,’ wat scherp of spits betekent, en ‘moron,’ wat dwaas of stomp betekent.

Even een paar voorbeelden. Geen zorgen, er komt nog een volledige blog die helemaal gewijd is aan de Oxymoron.

  1. Afschuwelijk mooi
  2. Begrensde vrijheid
  3. Bindend studieadvies
  4. Burgeradel
  5. De anarchie regeert
  6. De kleine reus
  7. Echte imitatie
  8. Een exacte schatting
  9. Een levend lijk
  10. Enorm klein
  11. Georganiseerde chaos
  12. Gematigd extremisme
  13. Haast je langzaam
  14. Het radicale midden
  15. Negatieve groei
  16. Oud nieuws
  17. Oudere jongere
  18. Ongekroonde koning
  19. Omhoog(ge)vallen
  20. Oorverdovende stilte
  21. Publiek geheim
  22. Ruim onvoldoende
  23. Uitzonderingsregel
  24. Vloeibaar gas
  25. Volslank
  26. Virtuele werkelijkheid
  27. Vredesstrijd
  28. Werkvakantie
  29. Ziende blind en horende doof (twee keer oxymoron)

Dit was een smaakmaker. Graag tot ziens in het volgende deel van deze serie: Stijlfiguren!

Geplaatst op door — Geef een reactie

Schrijver met teveel ideeën

Voor sommige schrijvers lijkt inspiratie nooit op te drogen. Ze worden overspoeld door veel ideeën, personages en plots die roepen om aandacht.

Overvloed aan creativiteit

Creatieve tsunami

Creatieve overvloed kan een zegen zijn als ideeën, verhaallijnen, personages, plotwendingen en onverwachte situaties zich als het ware opdringen aan de schrijver, terwijl die bezig is met het opbouwen van een verhaal. Dit brengt echter ook een unieke uitdaging met zich mee. Hoe kan deze overvloed optimaal worden benut?

Het hebben van te veel ideeën is op zichzelf een reden tot vreugde. Het toont de rijkdom van iemands verbeelding en het vermogen om voortdurend nieuwe concepten te genereren. Dit proces is verkwikkend en houdt de geest actief en alert.

Maar teveel is teveel. Zomaar van alles wegstrepen lijkt misschien een oplossing, maar wat gaat er dan verloren? Wordt misschien het kind met het badwater weggegooid? Dit kan niet de bedoeling zijn. In deze blog reik ik wat tips aan om de overvloed richting te geven en prachtig te benutten.

Aan de slag met de ideeën

Misschien dat onderstaande tips bijdragen aan het in toom houden en optimaal benutten van alle overvloedige gedachten die bij het schrijven van een verhaal boven komen borrelen.

  1. Diversiteit
    Het hebben van meerdere ideeën tegelijk kan leiden tot een dilemma: welk idee moet als volgende worden aangepakt? De verleiding om van het ene idee naar het andere te springen kan leiden tot een reeks halfvoltooide projecten. Het is belangrijk om een zorgvuldige afweging te maken over waar je je aandacht op wilt richten.
  2. Focus en discipline
    Het omgaan met creatieve overvloed vereist focus en discipline. Kies bewust een idee om aan te werken en laat de rest tijdelijk op de achtergrond. Het betekent niet dat je de andere ideeën vergeet, maar eerder dat je je aandacht concentreert om iets daadwerkelijk te voltooien. Schrijf de rest even op.
  3. Notities
    Schrijvers met overvloedige ideeën moeten experts worden in het vastleggen van hun gedachten. Houd een notitieboekje bij de hand om flitsen van inspiratie vast te leggen. Dit helpt niet alleen om de ideeën te behouden, maar ook om ze op een later tijdstip opnieuw te evalueren.
  4.  Prioriteiten stellen
    Het is onmogelijk om al je ideeën tegelijkertijd aan te pakken. Het stellen van prioriteiten is essentieel. Bepaal welke ideeën het meest urgent of intrigerend zijn en focus je energie daarop. Dit helpt bij het vermijden van overweldiging en het bevorderen van vooruitgang.
  5.  Diepgaande verkenning
    In plaats van oppervlakkig over veel ideeën te schrijven, kan diepgaande verkenning van een beperkt aantal ideeën leiden tot meer uitgebreide en complexe verhalen. Dit kan lezers aanspreken die op zoek zijn naar diepgang en karakterontwikkeling.
  6.  Het overwinnen van blokkades
    Ironisch genoeg kan te veel keuze leiden tot schrijversblok. Het gewicht van talloze ideeën kan overweldigend zijn en het schrijfproces verlammen. Hier is het belangrijk om terug te gaan naar de kern van je passie en te herinneren waarom je begon met schrijven.
  7.  Samenwerking en delen
    Als je overvloedige ideeën hebt en het moeilijk vindt om te kiezen, overweeg dan samen te werken met anderen. Soms kunnen medeschrijvers of vrienden je helpen bij het selecteren van het beste idee om als volgende te verkennen.
  8.  De schoonheid van geduld
    Het ontwikkelen van een idee tot een volwaardig verhaal vergt tijd en toewijding. Het is belangrijk om geduldig te zijn en te begrijpen dat niet elk idee meteen tot een meesterwerk zal leiden. Het proces is net zo waardevol als het uiteindelijke resultaat.

Creatief slot

In plaats van een saaie samenvatting, wil ik een creatief resumé geven.

Voor een woordkunstenaar verzadigd van ideeën, rust het vinden van de juiste symbiose tussen overvloed en focus op de kronkelige wegen van essentie. Dit omvat een balletdans om de stroom van creativiteit te dirigeren en te smeden tot afgewerkte werken die deze wereld kunnen verrijken. Met een weloverwogen melange van ontdekkingen en volharding kunnen schrijvers de weelde van hun creatieve geest in toom houden en vertellingen creëren die hun unieke klanken laten weerklinken.

En nu in mijn eigen woorden: Keuzes maken, de rest even noteren en bewaren voor later en goed de tijd nemen. Dan moet het gaan lukken.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Denken in beelden of in taal

Wie visueel is ingesteld, denkt vooral in beelden. Ik denk meer in taal, woorden, zinnen. Denk ik. Wat zegt je denkstijl over jou als schrijver?

Hoe denk je eigenlijk?

Elke manier van denken heeft bepaalde eigenschappen. Vaak is je denken een combinatie van meerdere van onderstaande mogelijkheden, maar eentje overheerst meestal duidelijk. Het kan een goede oefening zijn, te onderzoeken hoe je denkt.

  • Wie denkt in beelden, verbindt zijn gedachten aan plaatjes of bewegend beeld.
  • Bij denken in woorden zijn er innerlijke gesprekken. De gedachten komen als woorden en zinnen.
  • Wie denkt in abstracte begrippen ziet als het waren ideeën, concepten of principes.
  • Mensen die denken in emoties, associëren hun gedachten met bepaalde gevoelens en met sfeer.
  • Er zijn mensen die denken in geluiden, de hele dag muziek of ritmes horen en zich afvragen hoe bepaalde stemmen of geluiden zouden klinken.

Taal en concepten

Als ik bovenstaande vraag moest beantwoorden – hoe denk je eigenlijk – zou ik mogelijk antwoorden dat ik denk in woorden en zinnen (taal dus) en een in concepten (complete begrippen en grote lijnen).

Toegegeven, als iemand mij een leuk verhaal vertelt, ‘zie ik het voor me’ en als ik zelf iets bedenk, zie ik ook ‘van alles,’ maar er komen vooral woorden en zinnen. Er is bij mij een sterke verbinding tussen mijn gedachten en de woorden die erbij horen om ze uit te drukken. Misschien dat ik daarom bloemrijk schrijf.

Dat heeft voordelen en nadelen. Ik kan communiceren in woorden en ideeën (de concepten) op een levendige en realistische manier overbrengen. Het opbouwen van een verhaal past ook bij mij, waarbij ik veel aandacht heb voor details. Visuele beschrijvingen zijn echter moeilijker voor mij.

Wat er nog te leren valt

Als je je eigen talenten en uitdagingen ontdekt hebt, kun je ook zien wat je nog wilt leren.

In mijn geval wil ik mij vaker situaties, personages en concepten visueel voorstellen en ze dan beschrijven. Ook wil ik blijven groeien in lateraal denken – beter bekend als ‘out-of-the-box’-denken – zodat ik steeds weer anders tegen problemen en situaties aankijk. Dat resulteert in nieuwe, verrassende benaderingen voor wat al bekend is.

Of ik mijn denkstijl (in woorden, als taal-mens) kan veranderen, moet nog blijken. Het is een uitdaging om ietwat om te buigen naar iets meer beeldend, emotioneel of abstract. Het is altijd goed om te blijven leren. En leuk!

Geplaatst op door — Geef een reactie

Schrijven in de nacht

Je zult maar midden in de nacht wakker worden met een goed idee. Mijn ervaring is dat ik die de volgende ochtend vergeten ben.

Schrijven in de nacht

Slapen of uit bed stappen

Als ik lig te mijmeren en er vormen zich zinnen, er ontstaan zomaar mooie uitspraken of het verloop van een verhaal wordt plotseling zichtbaar voor mijn geestesoog, dan kan ik twee dingen doen. Hopen dat ik het morgen nog weet, of mijn bed uitstappen en het snel gaan opschrijven, in de hoop dat de helft of meer niet al verdwenen is voordat ik het kon intikken.

Dan ga ik geruisloos naar beneden – ik wil natuurlijk niemand wakker maken – en haal mijn laptop tevoorschijn. Soms typ ik op mijn tablet, net wat het eerst voor handen is. Mijn vingers vliegen over de toetsen en ik merk niet of ik het koud heb of juist warm, ik vergeet de tijd en blijf net zolang doorgaan tot ik weer leeg ben. Opeens houdt het op en merk ik – vaak tot mijn grote verbazing – dat er meer dan een uur voorbij is gegaan, dat ik het koud heb en nodig naar het toilet moet.

Verlichting

Even later lig ik in bed, tevreden dat de kostbare ideeën niet verloren zijn gegaan. Met een zucht van verlichting val ik dan meestal wel snel in slaap. Eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat het regelmatig voorkomt dat ik deze nachtelijke teksten nooit zal gebruiken. Maar goed, ze kwamen en ze werden vastgelegd. Eén nul voor mij.

Wankelen op de grens

Het is erger als ik niet met een idee wakker word, maar als ik zo ongeveer tijdens het in slaap vallen opeens een goede inval krijg. Het verhaal zakt dan traag maar onverbiddelijk  naar de bodem van mijn bewustzijn en wordt ongrijpbaar.

Mijn voetstappen maken diepe indrukken in de modderige grond naast de onrustige rivier. Ik sta stil. Langzaam beweeg ik zo dicht als ik durf naar het water en kijk. Een prachtig beeld doemt op, zomaar, als een cadeautje van mijn onderbewuste. Ademloos kijk ik hoe het loom deint in het water, van vorm verandert, zich dieper uitstrekt en mij uitnodigt mee te bewegen. Wanneer ik er behoedzaam een hand naar uitsteek, vervaagt het een beetje en geschrokken hou ik stil. Nog langzamer strek ik me uit, verlangend het vast te houden, maar hoe voorzichtig ik ook ben, het zakt weg om uiteindelijk voor altijd te verdwijnen richting de bodem en daar voorbij.

Was het waardevol?

Er gebeurt veel tussen waken en slapen en er gaat veel verloren in die momenten. Of er nou waardevolle plotlijnen of indrukwekkende uitspraken wegzonken of slechts irrelevante fantasieën, dat zal niemand ooit weten. Ik ook niet.

Gelukkig maar.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Verhaallijnen in elkaar weven

Verhaallijnen geven complexiteit en diepte aan een roman, zodat meerdere personages en plotlijnen verkend en zinvol verbonden worden.

Een verhaallijn, personages en een plot

Een verhaallijn in een roman bestaat uit een verhaal (hum, logisch) met daarin één of meer personages. Daarin gebeurt van alles en dat werkt toe naar een eind (bijvoorbeeld een climax). Dat heet een plotlijn.

Wanneer je in een roman meerdere verhaallijnen door elkaar weeft, kun je meerdere personages verkennen en uitwerken en met elkaar verbinden. Door de plotlijnen wordt alles op een zinvolle manier met elkaar verbonden.

Wat is ook alweer een plotlijn?

Een plotlijn – een onderdeel van een verhaallijn – bestaat uit acties en gebeurtenissen binnen een verhaal. Een plotlijn wordt gebruikt om de lezer als het ware aan de hand door het verhaal te leiden. Eenvoudige plotlijnen hebben een beginfase, een middenfase en een eindfase. Dit kan lineair (op volgorde) of met allerlei sprongen in de tijd. Een plotlijn kan bijvoorbeeld gaan over een wetenschapper die een doel nastreeft, een detective die een misdaad oplost of twee geliefden die obstakels overwinnen om samen te zijn.

En de verhaallijn?

Een verhaallijn omvat alle aspecten van een verhaal, zoals de plotlijn, de personages, setting, thema’s, enzovoort. Met andere woorden, een verhaallijn is de overkoepelende structuur die het verhaal vormgeeft en alle elementen samenbrengt.

Weer terug naar het verweven

Als je meerdere verhaallijnen (die overkoepelende structuren dus) door elkaar wilt weven tot een complete roman, krijg je meer complexiteit en diepte, wat erg aantrekkelijk kan zijn. Een schrijver dient creatief te schrijven, zodat de verhaallijnen op een zinvolle manier met elkaar verbonden worden. Hieronder hoop ik duidelijk te maken waarom het verweven van meerdere verhaallijnen in een roman een ware uitdaging is.

Personages
Elke verhaallijn heeft eigen personages. Die moeten uniek zijn (niet op elkaar lijken, dus) en met elkaar resoneren. Wanneer personages uit verschillende verhaallijnen elkaar tegenkomen, kun je interessante conflicten of onverwachte ontmoetingen creëren.

Thema
Elke verhaallijn heeft een eigen thema, maar meerdere verhaallijnen binnen een roman moeten allemaal verbonden zijn met elkaar door een gezamenlijk thema.

Timing
Timing is cruciaal bij het verweven van verhaallijnen. Je wilt dat de overgangen tussen de verhaallijnen vloeiend zijn. Zorg voor evenwicht tussen de aandacht die elke verhaallijn krijgt.

Structuur
Wanneer wissel je van verhaallijn? Bij een nieuw hoofdstuk? Dat heb ik vooral in Hoogslim gedaan. Of wissel je binnen een hoofdstuk verschillende verhaallijnen af? Soms is dat nodig, omdat er veel tegelijkertijd kan gebeuren, wat uiteindelijk bij elkaar komt. Dat is vooral zichtbaar in mijn trilogie, met in name Schijnvrede en Puntkomma.

In mijn boeken zitten altijd meerdere verhaallijnen. Ik hoop dat het verweven van verhaallijnen altijd een gelaagd en meeslepend verhaal heeft gecreëerd, waarin verschillende perspectieven en plotontwikkelingen naadloos samenkomen, zodat je als lezer wordt betrokken en geboeid.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Bloemrijk schrijven of wollig

Iemand zei eens dat mijn boeken een bloemrijke schrijfstijl hebben. Ik heb ook wel eens gehoord dat ik wollig schrijf. Wat is het verschil?

Is wollig en bloemrijk hetzelfde?

Wollige tekst en bloemrijke tekst zijn twee termen die we gebruiken voor verschillende schrijfstijlen. Beiden hebben ze te maken met het gebruik van extra woorden om iets te beschrijven. Hier is een voorbeeldzin, die steeds uitgebreider geschreven wordt.

De man liep langs de straat.
De oude man liep langs de lange straat.
De oude man liep moeizaam langs de donkere, lange straat.
De grijze, oude man liep kreunend en moeizaam langs de donkere, lange en eenzame straat.
De grijze, oude man, die een half uur geleden zonder jas van huis was gegaan, liep kreunend en moeizaam in de stromende regen langs de donkere, lange en eenzame straat.

En zo kunnen we nog even doorgaan…

Wat is dan bloemrijk en wat is wollig? Hoewel er enige overlap kan zijn tussen de twee, zijn er ook enkele belangrijke verschillen.

Wollige schrijfstijl

Een wollige schrijfstijl zorgt voor tekst die overdreven complex, vaag of onduidelijk is. Het kan worden gekenmerkt door het gebruik van lange, ingewikkelde zinnen. Er kan ook teveel jargon of technisch taalgebruik zijn. Wollige tekst heeft vaak een gebrek aan duidelijke structuur. Dit alles kan het moeilijk maken voor lezers om de boodschap te begrijpen of de kernpunten van de tekst te identificeren. Het kan ook leiden tot verwarring en frustratie bij de lezers.

Kernwoorden bij wollige tekst zijn dus “te veel’, “onnodig ingewikkeld” en “weinig structuur.”

Bloemrijke schrijfstijl

Bloemrijke tekst daarentegen verwijst naar tekst die rijk is aan beeldend taalgebruik. Er wordt gebruik gemaakt van levendige beschrijvingen en poëtische elementen. Het heeft de neiging om een sterke visuele of sensorische impact te hebben op de lezers, oftewel het stimuleert wat de lezer als het ware ziet en voelt en hoort. Het kan hun verbeeldingskracht stimuleren.

Bloemrijke tekst maakt gebruik van metaforen, vergelijkingen, kleurrijke bijvoeglijk naamwoorden en andere literaire technieken. Zo worden levendige beelden opgeroepen en emoties opgewekt. Vaak is het doel van bloemrijke tekst om de lezer te betrekken en een diepere emotionele reactie te creëren.

Dus, het belangrijkste verschil tussen wollige tekst en bloemrijke tekst is het effect op de lezer. Wollige tekst is verwarrend en onduidelijk, terwijl bloemrijke tekst beeldend en prikkelend is.

Wollige bloemen?

Ik schrijf graag met veel mooie, beeldende woorden die gevoel opwekken. Of dat uiteindelijk verwarrend is (en dus wollig) of bijdraagt aan een dieper contact van de lezer met de personages (bloemrijk) mogen jullie beoordelen.

Reacties zijn welkom. Wie wat van mij gelezen heeft, mag er wat van zeggen 🙂

Geplaatst op door — Geef een reactie

Stiltes in een verhaal

In gesprekken komen stiltes voor. Die kunnen waardevol zijn. Hoe beschrijf je in een verhaal een stilte? Hoe breng je het gevoel over?

Stiltes in een verhaal

De functie van stilte in een gesprek

Er valt wel eens een stilte in een gesprek. Dit kan als ongemakkelijk ervaren worden. Soms is dat terecht, wanneer iemand bijvoorbeeld net iets naars heeft gezegd. Stilte kan echter ook positief zijn.

In stilte ontstaat ruimte om even na te denken over wat er net is gezegd. Stilte is ook een manier om aan te geven dat je goed luistert en kan de ander uitnodigen om verder te spreken. Stilte kan ruimte bieden voor het ervaren van emoties. Mensen kunnen in de stilte zoeken naar wat onder de oppervlakte nog leeft, zodat het gesprek verdiept wordt. Het creatieve denkproces wordt vaak ook bevorderd door stiltes. Het helpt de gedachten te ordenen en zo ontstaan zomaar originele, nieuwe perspectieven.

Hoe schrijf je een stilte in een verhaal?

In een verhaal kun je een stilte laten vallen met een paar lege regels. Maar dat vind ik niet mooi in een boek. Het zou net eens uitkomen onderaan een bladzijde. Je kunt ook met puntjes wat ruimte in het gesprek creëren… Naar mijn idee is echter niet altijd duidelijk wat je dan bedoelt en daarom is het wat minder efficiënt.

Je kunt een stilte ook benoemen, zoals: ‘Een zware stilte vulde de kamer.’ Je kunt als aanvulling ook de emoties benoemen die bij een stilte kunnen horen. ‘“Ik kan het niet geloven,” fluisterde ze, terwijl haar adem stokte. Er viel een lange stilte.’

Voorwerpen, beweging en gevoel

Bij het beschrijven en benoemen van een stilte of pauze in het gesprek, kun je als je wilt ook een voorwerp gebruiken. ‘De klok tikte onverbiddelijk. De stilte hing als een dikke mist in de kamer. De stilte stond als een onverbiddelijke muur om hen heen. De stilte sloop als een schaduw tussen hen in.’ En nog een wollige: ‘De stilte was zo oorverdovend dat hun hartslagen als trommels in hun oren bonkten, als een echo van wat niet gezegd werd.’ Wollig is trouwens niet verkeerd. Misschien moeten we het bloemrijk noemen. Het kan heel mooi zijn. ‘De stilte werd een metgezel, een taal die ze begreep zonder woorden.’

Wanneer er tussen twee zinnen of twee personen een stilte valt, kun je in een verhaal die stilte ook vullen door een beweging. ‘Hij liep naar de keuken en kwam terug met een glas water. – Ze stond op, liep naar het raam en staarde naar buiten.’

Behalve met beweging kun je ruimten in een gesprek ook vullen met een gevoel. ‘Ze fronste en het leek of de gedachte haar langzaam boos maakte. – Zodra ze zijn dreigement hoorde, voelde ze langzaam het bonken van haar hart toenemen en angst nam bezit van haar.’

Stilte in mijn boeken

In mijn eigen verhalen laat ik graag de stiltes spreken. Stiltes weven gedachten en emoties in elkaar. Er gebeurt ondertussen van alles in de ruimtes tussen de woorden, zodat de lezer als het ware ook de achtergronden ziet.

Met elke zorgvuldig geplaatste stilte in mijn romans geef ik de lezer de ruimte om te ademen, te voelen en te verbinden; meevoelen en verbinden met de personages.

Geplaatst op door — Geef een reactie

De merel in mijn romans

In mijn verhalen komt regelmatig een merel voor. Wat maakt de merel zo bijzonder en wat is zijn bijdrage voor mijn boeken?

Een vroege vogel

Mijn afstudeeropdracht heb ik in boekvorm uitgegeven. Er staat een merel voorop. Voorin, op een eigen en verder lege pagina, staat in goudkleurige letters dit gedichtje:

merel

je zingt al
voor het morgenrood
ik voel het niet mijn uitzicht dood
en toch bij wie het duister tart
belooft je lied een nieuwe start

Het boekje is een onderzoek over verlies en rouw en heet: ‘Zorg voor wie langer rouwt.’ De merel zingt hier over een kwetsbaar, nieuw begin na een donkere nacht.

De merel blijft terugkomen

In het tweede hoofdstuk van mijn eerste roman (Opgenomen) wacht een oude vrouw in haar pijn op verlichting, waarvan ze weet dat die niet gaat komen. Wanneer haar verlossing onverwacht toch komt, klinkt in de tuin het gezang van een merel.

In de roman Hoogslim schrijft een hoogbegaafd meisje van zeven, Elsie genaamd, een verhaal over twee robotvogeltjes. Ze vertelt op zeer overtuigende wijze aan haar ouders waarom het merels moeten zijn.

Vogelzang

Zingt de merel mooier dan de nachtegaal? De zang van de merel is rijk en gevarieerd, terwijl de nachtegaal een complexe en emotionele zang heeft. Het is persoonlijk wat je mooier vindt. Ik geef de voorkeur aan de merel, die vroeg in de morgen een plekje opzoekt, hoog in een boom of bovenop een huis, om daar het allereerste ochtendlicht te zien gloren, zelfs voordat wij het opmerken.

En dan gaat hij zingen! Daar word ik nou blij van. Daarom zal er regelmatig een merel opduiken in mijn verhalen.

Geplaatst op door — Geef een reactie

De dikte van een roman

Hoe dik moet een roman eigenlijk zijn? De vraag is eigenlijk: Hoeveel is nodig om het verhaal goed te vertellen en de personages te ontwikkelen?

Dikte van een roman – Blog van Steven

Grote verscheidenheid in romans

De dikte van een roman hangt af van de grootte van de letter en of het boek groot of klein is. Het hangt ook af van het genre en natuurlijk van de schrijver. Soms heeft ook een uitgever iets te zeggen over de dikte van een roman. Ik geloof dat de eerste drukken van alle ‘Baantjers’ precies evenveel bladzijden hadden.

In mijn geval ben ik zelf ook de uitgever. Dat scheelt weer. Voor mij speelt bij de dikte van mijn boeken vooral mee wat ik wil vertellen, wanneer ik vind dat het verhaal af is en of de hoofdpersonen daar aangekomen zijn waar ik ze wil hebben.

Hoe dik zijn Stevens romans dan?

Over het algemeen kan een roman tussen de 50.000 en 150.000 woorden beslaan. Daarbij zal het aantal pagina’s variëren van ongeveer 200 tot meer dan 1000. Mijn romans verschillen van dikte. Mijn eerste roman heet ‘Opgenomen‘ en bevat 38.252 woorden. Die roman heeft ‘slechts’ 158 pagina’s. Tja. Het was de eerste.

Mijn tweede roman, ‘Schijnvrede‘, bevat 86.925 woorden en is 312 pagina’s dik. Eén van de lezers schreef: ‘Gelukkig is deze dikker.’ Deel drie uit de serie heet ‘Puntkomma‘, waarin 74.192 woorden staan. Deze bevat 280 pagina’s. Dit zijn dan twee ‘echte’ romans.

Praktische overwegingen voor de dikte van een roman

Er zijn ook praktische overwegingen. Misschien zit ik dan toch even met de pet van de uitgever op. Wordt een roman te dun, dan roepen de mensen dat er te weinig gebeurt. Wordt de roman te dik, dan zijn de drukkosten hoger en moeten mensen meer betalen. Past een boek, samen met de verpakking, niet meer door de brievenbus, dan zijn de verzendkosten weer een paar Euro hoger. Lastige besluiten, waar ik eigenlijk helemaal niet mee bezig wil zijn. Ik wil gewoon schrijven.

Mijn nieuwe roman is in de maak. Ga ik voor de vrije loop van de creativiteit? Of kies ik toch voor het brievenbuspakketje? Ik heb nog niet besloten.

Geplaatst op door — Geef een reactie

De schrijver en de fotograaf

Schrijven en fotograferen lijken wel wat op elkaar. Toch zijn de verschillen groot. Goede foto’s en geschreven woord vullen elkaar vaak mooi aan.

Schrijver en fotograaf – Blog van Steven

Het verhaal bij schrijven en fotograferen

Schrijven is voor mij het vertellen van een verhaal. Ik schilder als het ware de omstandigheden, personen en gebeurtenissen. Ik probeer zo te schrijven dat de lezer het verhaal voor de ogen ziet gebeuren, van een hoofdpersoon gaat houden of er juist een hekel aan krijgt en graag wil weten hoe het verder gaat.

Hoewel ik graag fotografeer (met mijn mobiel), begeef ik me nu op glad ijs, maar volgens mij wil een fotograaf ook een verhaal vertellen. Hij wil het voorwerp of de mens (of mensen) zo in beeld brengen dat een bepaald gevoel wordt opgeroepen of een nieuwe gedachte naar boven komt. De fotograaf laat iets zien wat hij of zij mooi vindt, of wat zijn weerzin opwekt en hoopt met de foto’s deze emoties, sfeer en gedachten over te brengen.

Zowel schrijver als fotograaf gaan volgens een plan te werk. ‘Wat komt wel en wat komt niet voor in mijn verhaal en op welke volgorde’. Het vraagt om technische vaardigheden. De schrijver kijkt naar de context – waar staat dit stukje verhaal ten opzichte van andere gebeurtenissen – terwijl de fotograaf het kader creëert. Beiden doen dit om de emotie of betekenis van de foto of het verhaal te versterken. Zowel de schrijver als de fotograaf kunnen emoties oproepen of impact maken. Creativiteit is hierbij heel belangrijk.

Verschillen zijn er ook. Een pen en woorden is natuurlijk iets totaal anders dan een camera en beelden. Inzicht in taal en genres is anders dan begrip van licht en kleur.

Een prachtige samenwerking

Als schrijver zoek ik regelmatig naar een afbeelding die past bij mijn verhaal. Al jaren werk ik graag samen met Jaap (zijn mooie foto’s staan op jht-fotografie.nl). Jaap en ik kunnen lezen en schrijven met elkaar (leuke woordspeling). Voor mijn volgende boek – een literaire thriller – heeft Jaap de omslagfoto gemaakt. Om dit te bereiken hebben we samen een aantal leuke en nuttige uren rondgelopen in Amsterdam, waar het verhaal zich afspeelt, en een prachtige locatie en de juiste ‘persoon’ gevonden om te fotograferen.

Ieder zijn vak. Ik blijf schrijven.

Geplaatst op door — Geef een reactie

De schrijver en AI

Schrijven is scheppen. Creëren. Op creatieve manier gebeurtenissen en personages uitwerken.

De schrijver

Als schrijver creëer ik verhalen. Dit kan non-fictie zijn, want ik ben een verteller die graag het verhaal vertelt van mensen die ondernemen, mensen die geloven, mensen die ergens vastlopen en nieuwe oplossingen vinden. 

Het kan ook fictie zijn, verzonnen en compleet nieuw, nooit eerder bedacht of juist dichtbij de werkelijkheid en heel herkenbaar. Het creëren van verhalen kent geen grenzen.

Een schrijver bedenkt en vertelt een lang verhaal met personages, een plot en thema’s die gedurende het hele boek worden ontwikkeld. Dit vereist vaak uitgebreid onderzoek, planning en een diepgaande uitwerking van de personages en het verhaal. Een boek is niet zomaar klaar voor publicatie.

Kunstmatige intelligentie

Nu zijn er opeens allemaal computerprogramma’s in het nieuws die sterk zijn in taal. Het gaat bijvoorbeeld om ChatGPT, Bard AI, BlenderBot en anderen. Ze hebben toegang tot meer kennis en zijn snel, kunnen zinnen maken die erg menselijk lijken en al redelijk goed context te begrijpen. De vraag die opkomt is: Gaat kunstmatige intelligentie (AI) het menselijke schrijven vervangen?

Hoewel deze software krachtige is en de mogelijkheid heeft om menselijke taal te genereren, wordt het niet beschouwd als een bedreiging voor het vak van schrijven. Schrijven is een creatief proces dat vaak gepaard gaat met emoties, gevoelens en persoonlijke ervaringen die niet door AI kunnen worden gereproduceerd.

AI kan leuk helpen om standaard dingetjes te schrijven. Maar écht iets moois maken… dat laten we over aan mensen.

AI kan wel worden gebruikt als hulpmiddel voor schrijvers, zoals het genereren van ideeën of het controleren van grammatica en spelling.

Zolang ik creatief blijf

Een schrijver kan zelf (beter dan welke computer ook) creatief en origineel blijven, zelfs als er ook AI is. Schrijven gaat niet alleen over het creëren van iets echt nieuws, maar ook over het presenteren van bestaande ideeën op een unieke en originele manier. 

Het is belangrijk voor schrijvers, en dus voor mij, om te blijven leren en me aan te passen aan nieuwe technologieën en methoden om mijn schrijfvaardigheden te verbeteren. AI is een mooi, nieuw hulpmiddel. Is het een bedreiging? Ik denk het niet. Het is vooral een uitdaging om relevant te blijven in een steeds veranderende wereld.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Beweging van personages

Een personage of hoofdpersoon blijft in de loop van een verhaal meestal niet dezelfde. De omstandigheden en gebeurtenissen doen iets met hem of haar.

Groei is boeiend

Personages in een roman zijn vooral boeiend omdat ze zich ontwikkelen. Zijn of haar contacten met anderen zorgen voor nieuwe inzichten. Door omstandigheden kun je zomaar van gedachten veranderen, zachter worden of je juist verharden. Dat is tenminste in mijn leven wel eens het geval en daarom ook in mijn boeken.

Je ziet het voor je ogen

Het kan nog veel gekker. Een (hoofd)persoon kan ook veranderen van depressief naar optimistisch, van angstig naar moedig, of van woedend naar vergevingsgezind. Het mooie is als je deze verandering als lezer meemaakt. Ik probeer je mee te nemen in het proces zodat je het voor je ogen ziet gebeuren. Het kan echter ook een onverwachte verandering zijn vanwege een heftige gebeurtenis. Je ziet dan niet aankomen wat dit voor effect heeft op die persoon.

Het is de luxe van de schrijver om te kiezen hoe de personages zich bewegen. Daarbij probeer ik het zo te doen dat niet alleen ikzelf ervan geniet. Mijn boeken moeten jullie natuurlijk ook interesseren.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Schrijven

Soms is schrijven hard werken. Je moet nadenken over een verhaallijn die niet uit de verf wil komen, of over personages die saai of juist overdreven zijn. Maar soms is schrijven net een soort vakantie.

Poëzie in de vakantie

Schrijven is soms net als vakantie
Opeens ben je eraan toe
Opeens weet je waar je heen wilt
Rusteloos ben je totdat
Eindelijk het verhaal tot rust komt op papier

Borrelende ideeën

Dit stukje poëzie kwam zomaar in me op tijdens een korte vakantie. Het is hoe het soms bij mij werkt. Een verhaal wil niet vlotten, ik vind het zelf reuze eentonig worden, of ik ben het overzicht kwijt. En dan, vaak onverwacht, is er een moment dat ik eraan toe ben. Er borrelt van alles op – ik zou echt niet weten of dat nou alleen in mijn brein is, of in mijn gevoel, of allebei – en dat moet eruit. Er komen notities, chaotisch en veel. En dan komt het moment dat ik me moet terugtrekken en moet schrijven.

Schrijven, schrijven en nog eens schrijven. Zo worden zomaar ineens vijf of tien hoofdstukken geboren. En dan voel ik me zomaar de ‘trotse vader.’

Bewaren of weggooien

Meestal lees ik de nieuwe hoofdstukken thuis voor. Enthousiasme alom.
De meeste teksten veranderen echter nog wel een keer. Soms onherkenbaar. Andere stukjes verdwijnen geruisloos voor altijd in het digitale niets.

Maar, ik heb geschreven en uiteindelijk is er een resultaat dat ik goed genoeg vind om naar de drukker te sturen. Het moet maar. Perfect wordt het toch nooit.

Geplaatst op door — Geef een reactie

Creativiteit

Moet je creatief zijn om te kunnen schrijven? Wat is creativiteit eigenlijk? Hoe belangrijk is het, dat een mens creatief is, of een boek creatief geschreven wordt?

Een creatief mens

Mensen kunnen originele en waardevolle ideeën bedenken. Ze kunnen met onverwachte oplossingen komen. Dat is leuk en het heet creativiteit. Wanneer mensen iets nieuws maken of op bijzondere manier bestaande ideeën, kennis en ervaringen bij elkaar brengen, wordt als het ware ‘iets nieuws gecreëerd uit het niets.’

Een creatief boek?

Je kunt een creatief boek vaak herkennen aan de complexiteit van de personages, of juist hun eenvoudige schoonheid. Soms aan onverwachte gebeurtenissen en een origineel plot, verbeeldingskracht of een schrijfstijl die anders is dan gebruikelijk. Ik wil thema’s op een unieke manier benaderen en er op een ongebruikelijke manier over schrijven. Zo kan ik een heel nieuw licht op bestaande gedachten werpen. Zo heb ik het thema visuele beperking en hoogbegaafdheid op een manier benaderd die volgens mij nog niet eerder was bedacht.

Zie het boek: ‘Hoogslim’

Een mens wordt creatief door nieuwsgierigheid, openheid voor nieuwe ervaringen, anders denken – een beetje buiten de lijntjes kleuren – en door te proberen verschillende perspectieven te combineren.

Een uniek verhaal

Creativiteit in een roman kan leiden tot een uniek en onderscheidend verhaal dat lezers aanspreekt. Zo kunnen onderwerpen en thema’s verkend worden op een manier die nog niet eerder is gedaan. Dat kan lezers helpen zich meer betrokken te voelen bij het verhaal en de personages.

Tenminste, ik hoop dat mijn boeken dit de lezers biedt.