Writers block

Writers block

Writers block is geen gebrek aan talent, het is een tijdelijk vastlopen van het creatieve systeem. Dit artikel legt oorzaken, signalen en praktische stappen uit, zodat het schrijfproces weer stroomt, zonder mystiek en zonder schuldgevoel.

Wat het is en waar het vandaan komt

Writers block is zelden leegte in het hoofd. Het is vaak overvol, een verkeersknooppunt van ideeën die voorrang eisen, waardoor alles vastloopt. Perfectionisme speelt mee, want een tekst moet meteen goed voelen. Er is druk van tijd, verwachtingen van lezers en het eigen oordeel over stijl en diepgang. Soms is er vermoeidheid of te weinig mentale ruimte buiten het schrijven om. Ook te veel informatie helpt niet, het voedt analyse en remt keuze. Het resultaat is uitstel, steeds meer spanning en een groeiend gevoel van falen, terwijl het probleem meestal praktisch is, niet persoonlijk en niet definitief.

Belangrijk is onderscheid te maken tussen geen inspiratie en geen toegang tot inspiratie. Inspiratie is er vaak wel, maar zit verspreid in losse notities, flarden gesprekken en half herinnerde scènes. Als er geen werkend systeem is om die flarden snel te ordenen, ontstaat schijnbare leegte. Het brein zoekt naar één perfecte ingang, de deur blijft dicht, de energie lekt weg. Door kleine, veilige ingangen te creëren, bijvoorbeeld een microtaak of een zwijgende eerste schets, kan de toegang terugkeren. Zo wordt writers block minder een muur en meer een drempel waar je bewust overheen stapt.

(Zie ook Tussen controle en chaos: hoe verhalen ontstaan)

Hoe je het herkent, zonder jezelf te straffen

Vaste signalen: eindeloos researchen zonder schrijven, vaak herlezen en schrappen van dezelfde alinea, de neiging om bij te schaven voor er inhoud is, uitstellen tot het perfecte moment en liever formats bouwen dan zinnen maken. Ook herkenbaar: plotselinge drang om op te ruimen, de e‑mail bij te werken of tools te vergelijken. De fout is denken dat wilskracht het oplost. Wilskracht verslaat geen onduidelijkheid. Schrijven vraagt om duidelijk definieerbare taken, een helder beginpunt, concrete afronding en ruimte om rommelig te mogen starten. Zelfkritiek maakt de drempel hoger. Observeren helpt, oordelen niet, want een patroon zie je beter als je het niet bestraft.

(Zie ook Schrijven als zelfonderzoek: wat je tussen de regels vindt)

Praktische aanpak die wél beweegt

Maak schrijf-enclaves: korte sessies met één microdoel, bijvoorbeeld ‘schrijf vijftig woorden over de twist’ of ‘noteer drie zinnen dialoog zonder interpunctie.’ Begin in de marge, niet op de perfecte plek, zodat de lat laag blijft. Zet een timer, sluit af met een samenvattende zin, en plan de volgende mini‑stap aan het einde. Werk met een parkeerlijst voor leuke ideeën die nu niet passen, zodat focus niet verloren gaat. Kies een eenvoudige structuur, bijvoorbeeld probleem, beweging, oplossing, en vul per onderdeel slechts één alinea. Gebruik rituelen die starten, niet afleiden: een vast document, één kop thee, één vraag. Beweging telt, oordeel wacht tot morgen.

Writers block is geen karakterfout, het is een signaal van te veel eisen, te weinig structuur of gebrekkige toegang tot ideeën. Door kleine ingangen te kiezen, taken scherp te begrenzen en rituelen te gebruiken die starten, komt beweging terug. Observeer patronen, vermijd straf en maak eenvoud de norm. Zo groeit de tekst, al is de eerste versie nog ruw, en keert vertrouwen terug in het schrijfritme.

Kijk hier voor het overzicht van alle artikelen.