Zie ook de blog over ervaringen van een schrijver.
Dialoog die klinkt
Dialoog laat personages aan het woord en daarmee zien wie ze zijn. Een goed geschreven gesprek brengt vaart, spanning en geloofwaardigheid in een verhaal.
Natuurlijk klinkende zinnen
In verhalen is dialoog geen letterlijke weergave van hoe mensen praten, maar een geloofwaardige indruk ervan. Te veel herhalingen, stopwoorden of gedetailleerde omwegen maken het immers traag. Wanneer het teveel is opgepoetst, wordt het onnatuurlijk. Een goede dialoog klinkt alsof je het hoort: ritmisch, met variatie en herkenbare stem. Elk personage spreekt net iets anders. Hun eigen woordkeus, zinsbouw en toon geven karakter. Let ook op reacties: een halve zin of stilte kan meer zeggen dan een hele uitleg. Als het gesprek vlot leest én geloofwaardig aanvoelt, zit je goed. (Tip: laat een stukje eens lezen door verschillende mensen en vraag om een eerlijke reactie).
Wat gezegd wordt en wat niet
De spanning van een dialoog zit vaak niet in wat uitgesproken wordt, maar in wat verzwegen blijft. Personages draaien om de waarheid heen, stellen vragen om iets anders te verbergen, of proberen controle te houden met beleefde zinnen. Juist daarin ontstaat diepgang. Een opmerking als ‘Je was laat.’ kan verwijten dragen, of zorg, jaloezie, of teleurstelling. Laat de lezer voelen wat eronder zit. Subtekst is krachtig: de laag die niet letterlijk opgeschreven staat, maar wel voelbaar is tussen de regels door.
Dialoog als drager van conflict
Conflict in een verhaal hoeft niet altijd te knallen, want een dialoog kan het spanningsveld veel subtieler laten voelen. Onenigheid, misverstand of botsende verlangens worden zichtbaar in wat personages zeggen en hoe ze op elkaar reageren. De dialoog wordt dan meer dan informatieoverdracht: het wordt confrontatie, verleiding en verweer. Een goed getimede botsing in een gesprek kan een verhaal laten kantelen. Zelfs in een rustige scène kan de lezer iets aanvoelen dat op scherp staat waardoor hij of zij verder willen lezen.
Een sterke dialoog laat personages leven, botsen, fluisteren en zwijgen en maakt van taal een venster op hun innerlijk.
Kijk hier voor het overzicht van alle artikelen.